Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2011

Ορθολογισμός - Πατρίδα



Ενός κόσμου που στην αρχαία ελληνική σκέψη καταγράφεται ως έχει, δηλαδή με τη διττή παρουσία του ως δημιουργός και καταστροφέας, ως διαιρών και ζευγνύων, ως καλός και κακός, ως θεϊκός κι ανθρώπινος, συνυπάρχων, συναγωνιστής και αρωγός μιας αείγνητης, παράλληλης και αρμονικής μετάλλαξης στο χρόνο ανθρώπου και φύσης.


Η ρεαλιστική αυτή καταγραφή κατοχύρωσε τον ορθολογικό τρόπο θεώρησης πραγμάτων και καταστάσεων, έτσι ώστε η Φύση, η Πόλις και το Πάνθεον να είναι ένα αρμονικό και αλληλένδετο πλαίσιο αναφοράς του σκεπτόμενου ανθρώπου εντός του οποίου διευθετεί και διευθετείται. Αυτό το πολλαπλό πλαίσιο αναφοράς δημιούργησε με τη σειρά του μια σειρά αμφίδρομων και αρμονικών κωδικοποιημένων σχέσεων, που καθόρισαν την παγκοσμίου και πανανθρώπινης εμβέλειας ποιότητα του ελληνικού πολιτισμού.
Η Πόλη και οι θεσμοί έθους και ήθους καθόρισαν την έννοια της πατρίδας.
Πατρίδα έτσι είναι το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον του ανθρώπου, στο οποίο πραγματώνει την ανακάλυψη και διαμόρφωση του εαυτού του, αλλά και του συνανθρώπου του κατ' επέκταση, συνειδητοποιώντας πως η αναδρομή στο ιστορικό του παρελθόν είναι ματιά στην ιστορία του κόσμου και άρα και δική του ιστορία ως αναπόσπαστο μέρος του κόσμου.
Στην πνευματική της διάσταση πατρίδα είναι ο κοινός πνευματικός τόπος της πόλης και των αξιών της, των οποίων αντικατοπτρισμός είναι ο αισθητός κόσμος.
Η συνειδητοποίηση της καταγωγής εδράζει την ανθρώπινη ανησυχία και συντονίζει την ανθρώπινη προσπάθεια, ώστε ο πολίτης πλέον να καταφέρνει να αναγεννάται μεθέχοντας ενός συγκεκριμένου πλαισίου αντιλήψεων και συμπεριφορών.

Η αντίληψη της πατρίδας και η ιστορική γνώση ήταν τα φαινόμενα - παράμετροι που αποτέλεσαν τα εφαλτήρια προαγωγής του ελληνικού πολιτισμού, μέσα από την παράλληλη πρόοδο του ατόμου-πολίτη αλλά και της πόλης.
Έτσι συνισταμένη της Ηθικής επιταγής έγινε η άμιλλα, ο αγώνας.
Ο αγώνας του ''αιέν αριστεύειν και υπείροχον είναι έμμεναι άλλων''.
Το ''θέειν'' που απεικονίστηκε ως ιεροπραξία αγώνων δρόμου θεσμοθετημένο από τους ίδιους τους θεούς, που δεν επέβλεπαν τα ανθρώπινα αποστασιοποιημένοι και εξώκοσμοι, αλλά προέτρεπαν και συμμετείχαν χάριν της κοινής περί σύμπαντος κόσμου αντίληψης που διαμορφώθηκε με βάση τα προηγούμενα.
Η αείγνητη Κίνηση της πραγματικότητας, της ζωής, είχε ήδη καταγραφεί.

Η ελληνική ''θρησκεία'' δεν είναι θρησκεία με τη σημερινή έννοια, αλλά φιλοσοφική κοσμοαντίληψη που συνάδει με την προαγωγή της ορθολογικής, φυσιοκεντρικής και ανθρωποκεντρικής συνείδησης, γνώσης και πολιτισμού, ώστε να συντείνει με μέτρο στην παραγωγή ευθέτησης κόσμου και τάξης έναντι στην εντροπία του συμπαντικού χάους και αταξίας σε αρμονική συστράτευση με τις θέουσες αυθύπαρκτες και αυτορυθμιστικές δυνάμεις του γίγνεσθαι.

Έτσι δεν αποτελεί δογματικό κανόνα, αλλά τρόπο και στάση ζωής που προσδιορίζει και αναπροσδιορίζεται σαν πλαίσιο αρχών φιλοσοφικής αναζήτησης, προσαρμοσμένο στο χρόνο, στον τόπο και στις συνθήκες του εκάστοτε περιβάλλοντος αποκτώντας διαχρονική σημασία και εμβέλεια, διατηρώντας την ελευθεροπρέπεια του ανθρώπινου στοχασμού και της έλλογης φύσης του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου